Home > Ziektebeelden > Oogheelkunde > Cornea >

Herpes simplex keratitis

Inleiding

Herpes simplex keratitis is een cornea infectie met het herpes simplex virus. Het kan de iris erbij betrekken en komt frequent terug. Symptomen zijn het corpus alienum gevoel, tranenvloed, lichtschuwheid en conjunctivale hyperemie. Recidieven kunnen leiden tot cornea hypo-esthesie, ulceratie en permanente verlittekening. De diagnose wordt gebaseerd op de karakteristieke dendritische cornea ulcus en soms een virale kweek. Behandeling is met lokale en soms systemische antivirale middelen.

 

Symptomen & diagnose

De initiële (primaire) infectie is vaak een onuitgesproken "self limiting" conjunctivitis. Corpus alienum sensatie, tranenvloed, lichtschuwheid en hyperemie van de conjunctiva zijn de vroege symptomen. Vesiculaire blepharitis (blaren op het ooglid) volgen, de symptomen worden erger en blaren gaan kapot en ulcereren, om vervolgens in ongeveer een week te verdwijnen zonder littekenvorming. Herpes simplex keratitis geneest langzaam binnen enkele weken. Recidieven lijken meestal op epitheliale keratitis (ook wel dendritische keratitis genoemd) met dezelfde symptomen en een karakteristieke vertakte laesie van het cornea epitheel, dat lijkt op een vertakte boom met knobbelige einde, hetgeen met fluoresceïne kan worden aangekleurd. Veel recidieven kunnen leiden tot cornea hypo-esthesie of anesthesie, ulceratie en permanente verlittekening. Disciforme keratitis, waarbij het cornea stoma betrokken is, is een diep, rondvormig, gelokaliseerd gebied van cornea oedeem en wazigheid met begeleidende anterieure uveitis. Het kan pijn en visusverlies veroorzaken en ontstaat bij patiënten die epitheliale keratitis hebben gehad. Het is waarschijnlijk een immunologische respons op het virus. Het vinden van een dendriet met een spleetlamp is in de meeste gevallen karakteristiek genoeg om de diagnose te stellen. Wanneer dit niet het geval is, kan een definitieve diagnose worden gesteld door een virale kweek van de laesie te maken.

 

Behandeling

Lokale therapie (bv trifluridine 1% druppels 9 keer per dag) is meestal effectief. Af en toe is acyclovir 400 mg po 5 keer per dag geïndiceerd voor de initiële infectie of 400 mg po 3 x daags bij een recidief. Immuungecompromiteerde patiënten hebben meestal antivirale middelen IV nodig (bv acyclovir 5 mg/kg IV 3 x daags voor 7 dagen). Als het epitheel rondom de dendriet los en oedemateus is, kan het voorzichtig verwijderen van overblijfselen met een katoenen applicator voor de start van de behandeling de genezing versnellen. Lokale corticosteroïden bij epithele keratitis zijn gecontraindiceerd, maar kunnen effectief zijn wanneer het gebruikt wordt met antivirale medicatie in een later stadium bij stromale betrokkenheid (disciforme keratitis) of uveitis. Atropine 1% instilled 3 x daags is nuttig als uveitis aanwezig is. Spleetlamponderzoek is vereist om patiënten met virale epithele keratitis te controleren. Als er geen beschikbaar is of als stromale of uveale uitbreiding verschijnt, is verwijzing naar een ophthalmoloog noodzakelijk.


Bron

  1. L.D. Bores. Refractive Eye Surgery 2nd Edition 2000. Wiley-Blackwell.
  2. D.Y. Kunimoto, K.D. Kanitkar, M.Makar, M,A. Friedberg. The Wills Eye Manual: Office and Emergency Room Diagnosis and Treatment of Eye Disease 4th Edition 2000.Lippincott Williams & Wilkins.
  3. D.J. Spalton, R.A. Hitchings, P. Hunter. Atlas of Clinical Ophthalmology 3rd Edtion 2004. Mosby.
Laatste update: 16-09-2011